تماشای اصفهان
عکس‌هایی از مرتضی بخردی در دهه‌ی ۴۰شمسی
مرتضی بخردی؛ معمار، مرمتگر، گالری‌دار و عکاس اصفهانی در سال ۱۳۲۳ شمسی در محله‌ی درب کوشک متولد شد. پس از فارغ‌التحصیل شدن از دبیرستان ادب، سال ۴۷ وارد رشته‌ی معماری شد. در سال دوم دانشکده به پروژه‌ی معماری داخلی هتل شاه‌عباس می‌پیوندد و در کنار کار، از روند پیشرفت پروژه و مراحل طراحی و اجرا عکاسی می‌کند.
کتاب” تماشای اصفهان” به عکس‌های اصفهان در دهه‌ی ۱۳۴۰ شمسی می‌پردازد. عکس‌های این کتاب از میان بیش از دوهزار فریم عکس از ایران سال‌های ۴۰شمسی، انتخاب و تدوین شده‌اند.
این کتاب حاوی نخستین سری از عکس‌های این عکاس و پژوهشگر هنر است و سایر عکس‌های این مجموعه از شهرستان‌های اصفهان و دیگر نقاط ایران در آینده‌ای نزدیک توسط بنیاد فرهنگی مرتضی بخردی به چاپ خواهند رسید.
در بخشی از مقدمه‌ی کتاب با عنوان “آن لوبیتل تاریخ‌ساز” نوشته شده است: “در نخستین مواجهه با عکس‌های دهه‌ی ۴۰ مرتضی بخردی، با عکسی روبرو می‌شویم که چهار گونه رفت‌و آمد روی پل خواجو را نشان می‌دهد. این عکس یک لحظه‌ی ناب در سال ۱۳۴۴ شمسی است: جایی که یک پیاده، یک ماشین، یک دوچرخه‌سوار و یک گاری اسبی روی پل خواجو در یک کادر ماندگار فریز شده‌اند. جست‌و جوگری بیننده در همان چندصدم ثانیه متوقف می‌شود و به دنبال اینکه قبل از این لحظه یا بعد از آن چه اتفاقی افتاده یا قرار است بیفتد، نیست. همین دم را خوش است! تصویری که حرکت در آن حرف اول و آخر را می‌زند، پلی که آن زمان ماشین‌روست، درشکه‌ای کهنماد ایران قدیم است و دوچرخه‌سواری که با کنجکاوی به دوربین نگاه می‌کند، همه و همه مخاطب را در بهت تصویری نوستالژیک فرو می‌برند.
مرتضی بخردی را باید یک عکاس مؤلف دانست که نه تنها به پرسپکتیو، ترکیب‌بندی، نور و… دقت فراوان کرده، بلکه با مهارت به بافت و کوچکترین عناصر بصری هم نگاه هنرمندانه داشته است.
دغدغه‌مندی عکس‌های بخردی در جزئی‌نگری، ثبت روند زیباسازی هتل شاه‌عباس، مستندسازی از دخل و تصرف‌های ضل‌السلطان در کاخ هشت‌بهشت پیش از مرمت آن یا به خاطر سپردن فضای سال‌های ۴۰ کمک می‌کند تا بخشی از هویت تاریخی اصفهان ماندگار بماند.”
پژوهش و طراحی این کتاب در طول دو سال انجام شده و به صورت دوزبانه و در هشت فصل به ترتیب: “پل، بازار، نیایشگاه، کاخ، مهمان‌سرا، مدرسه، آرامگاه و خانه” ارائه شده است و توسط بنیاد فرهنگی مرتضی بخردی به فروش می‌رسد.
پژوهش: البرز بخردی.حامد قصری
یادداشت: علی خدایی
صفحه آرا،طراح لوگو و طراح جلد: علی سجادیه
ویراستار: عذرا دیانی
مترجم: مسعود خیام
ناظر فنی چاپ: عبداله توانگر
اسکن تصاویر: احمد تاج
با حمایت بنیاد بخردی
ناشر: گفتمان اندیشه معاصر
