چله نشینی و سلوک زمینی مهرداد افسری
حامد قصری/گروه تحریریه کانون عکس انجمن سینمای جوانان اصفهان:چندی است که مهرداد افسری نمایشگاهی از آثار عکاسی خود با عنوان « چهل؛ رسالهای در باب سلوک زمینی» را در گالری محسن تهران به نمایش گذاشته است. آثار به نمایش درآمده در این نمایشگاه هم ادامه مجموعه آثار و نمایشگاههای پیشین این هنرمند با پرسش و پرسشگری و مفاهیم فلسفی همراه است.اما این آثار را باید نقطه عطفی در زندگی هنری مهرداد افسری دانست. در ابتدا بیانیه این نمایشگاه را میخوانیم جایی که به نقل از « فی حالتِ طفولیّت/ شهابالدین یحیای سهروردی»؛آمده است: «اولِ این دو خطِ آخر نقطه است، آنجا مسافت نیست، و میان آخرِ هر دو خط یک گَز مسافت بُوَد. اکنون، اگر این دو خط که تا زمین کشیدی تا فلک بکشی، میان آن دو خط تا آنجایی که شکل آفتاب است دو گَز بُود و مسافتِ شکلِ آفتاب چهار گَز نهادیم. پس دو گَز جرم آفتاب از این دو خط بیرون باشد: یک گز از جانب راست یک گز از جانب چپ. اگر خود بهجای یک گز یکذره بُود که با زیرِ سرِ نقطهی اول که به ماه تعلق میدارد از هر دو طرف نور بههمپیوسته شود و سایهی زمین اینک شب باشد، چندان است که میانِ این دو خطِ آخر از زمین تا نقطهی باقی، همه به نور آفتاب روشن است.»با خواندن این بیانیه و با تلفیقی از نام نمایشگاه « چهل؛ رسالهای در باب سلوک زمینی» میتوانیم به این نقطه برسیم که مهرداد افسری مرز چهلسالگی را در زندگی طبیعی خود رد کرده است و این چهلسالگی در عرفان ایرانی ما از جایگاه ویژهای برخوردار است .چهل از چله نشینی هم میآید.و این چهل همواره در میان اهل خرد از اعتبار و تقدس خاصی برخوردار است و البته این احترام درگذشته بیشتر بوده است. در آئین مسیح آمده است که مسیح مدت چهل روز در پای کوه روزه گرفت و یا مسیح چهل روز پس از عید پاک به آسمان عروج نمود.و خواندهایم که ناصرخسرو پس از چهل سال به گفته خودش از خواب غفلت برمیخیزد و عزم سفر میکند.از همین سفر میخواهم به سهروردی برسم وزندگی پررمزوراز و پر از سفر این اندیشمند.جایی که سهروردی پس از پایان تحصیلات خود، به سفر پرداخت، و از بسیاری از عرفا و شهرها دیدن نمود. درواقع، در همین دوره بود که سهروردی شیفته راه تصوف گشت و دورههای مدیدی را به تفکر گذراند. او همچنین سفرهایش را گسترش داد و به کشورهای اطراف ایران همسفر کرد . اما سخن گفتنهای بیپرده و بیاحتیاط بودن وی در بیان معتقدات باطنی در برابر همگان، و زیرکی و هوشمندی فراوان او سبب آن میشد که با هر کس بحث کند، پیروز شود، و نیز استادیش در فلسفه و تصوف، از عواملی بود که دشمنان فراوانی مخصوصاً از میان علمای قشری برای سهروردی فراهم آورد.پس سفر در مهرداد افسری بیپایان است تا جایی که او را به منظومههایش رسانده است. به تصاویر سلوکیاش در اندیشه همه چله نشینی ها و همه چهلها.
وسعت بینظیر عکسهایش و حس حضور تصویر با مکانی که پیش از عکس بوده، یک کتاب تصویری از چهل اثر ماندنی در تاریخ هنر است.خردگرایی که در این آثار میبینیم در راستای استمرار و تأکید بر فلسفه عکاسی مهرداد افسری است.
عکس از هنر آنلاین