آنچه که در عکاسی دغدغه مند گذشت
نشست “عکاسی دغدغه مند، نگاهی به پروژه عکس فقدان” در کانون عکس انجمن سینمای جوان اصفهان برگزار شد.
به گزارش خبرنگار ایمنا، در این برنامه که با حضور شهرام احمدزاده ترکمانی و بهنام تاجمیر ریاحی تشکیل شد، به بررسی دغدغه ها و بیان آنها به وسیله مدیوم عکاسی و نیز دنبال کردن این امر در تاریخ عکاسی پرداخته شد.
در ابتدای جلسه، شهرام احمدزاده، پروژه عکاسی گروهی «فقدان» را به صورت خلاصه معرفی کرد.
احمدزاده گفت: «پروژه عکس “فقدان” از مهرماه سال گذشته با محوریت فقدان آب زاینده رود کلید خورد و نزدیک به چهار ماه، هر هفته جلساتی با حضور اعضای پروژه در این رابطه برگزار شد.
پس از آن هر یک از اعضای پروژه براساس ایده های خود، شروع به عکاسی یک مجموعه عکس با محوریت بحران آب کردند که به زودی در قالب نمایشگاهی به نمایش درخواهد آمد.»
احمدزاده در ادامه دغدغه در هنر، بحث اصلی جلسه را با شعر دغدغه مند «می تراود مهتاب» از نیمایوشیج آغاز کرد.
وی سپس به بررسی اجمالی تاریخ عکاسی از تولد تا دوران پیکتوریالیسم و شناخته شدن آن به عنوان هنر پرداخت.
وی در ادامه روند شروع دغدغه مند بودن عکاسی را بیان کرد و در این رابطه گفت: «شروع عکاسی دغدغه مند با عکاسی مستند گره خورده است.»
این عکاس سپس جنبش بعدی در این مسیر را معرفی کرد که در آن، عکاس ها به عنوان مصلحان اجتماعی عمل کردند.
احمدزاده در این رابطه گفت: «این عکاس ها، دوربین عکاسی را به عنوان یک ثبت کننده، اطلاع رساننده و مستندسازنده از محیط زندگی مردم قلمداد کردند.»
وی به عنوان مثال هایی برای عکاسان این دوره از جاکوب ریس و عکس هایش از محله های فقیرنشین و زندگی آنان و لوییس هاین و عکس هایش از کودکان کار و عکس های اداره امنیت کشاورزی امریکا نام برد و نقش این گونه عکاسی را در دوره بحران های اقتصادی آمریکا بررسی کرد.
در ادامه مجموعه عکس “همه دعوت شده اند” که عکس های واکر اوانز از مردم در مترو بود، نمایش داده شد و مورد تحلیل و بحث و بررسی قرار گرفت.
احمدزاده در رابطه با عکس های اوانز اینگونه گفت: «در این عکس ها، عکاس سعی می کرد اتفاقات مهم و تاثیرگذار در زندگی بشر را در قاب های خود نمایش دهد، رخدادهایی همچون عصر ماشینی، تاثیرگذاری فرهنگ های مختلف و تاثیرگذاری جنگ ها. او عکس های این پروژه را طی سه سال عکاسی کرد و ۲۵ سال بعد به نمایش گذاشت.»
وی در ادامه به طور خلاصه در رابطه با ورود عکاسی دغدغه مند به شاخه های دیگر عکاسی همچون عکاسی چیدمان و فتومونتاژ سخن گفت و عکاسی جنگ را به طور خاص مورد تحلیل عمیق تر قرار داد.
احمدزاده گفت: «عکاسی به علت صراحت و استنادی که دارد، می تواند تاثیرگذارتر از هر مدیوم دیگری باشد.»
علاوه بر دغدغه جنگ، احمدزاده دغدغه محیط زیست را نیز به عنوان موضوعات محوری و دغدغه مند برای عکاسی در طول تاریخ معرفی کرد و در این رابطه، عکس هایی را از مجموعه عکس های مختلف نیک برنت به نمایش گذاشت.
احمدزاده پیرامون مجموعه های سالگادو هم گفت: «جنبه های غیرانسانی هر اتفاقی، یکی از دغدغه های مورد بررسی عکاسان است.»
وی با استناد به کتاب «بحران واقعیت در عکاسی معاصر» از اندی گراندبرگ، عکاسان را به دو دسته تقسیم کرد، عکاسانی که به زیبایی یک اثر بسنده می کنند و عکاسانی که ارزش اجتماعی و تاثیرگذاری عکس ها را مهم تر می دانند و بستر عکاسی را عنصر مهم در اثر هنری می شمارند.
وی گفت: «گراندبرگ در کتاب خویش بین این دو دسته از عکاسان، خوب یا بد قائل نمی شود و انتخاب شیوه عکاسی را به خود هنرمند واگذار می کند.»
وی در ادامه اظهار کرد: « مطالعه در رابطه با یک دغدغه و ثبت و ارائه آن، چیزی است که عکاس بسترگرا را از دیگر عکاسان جدا می سازد. ارائه ای که انجام می شود و ایده ای که به آن پرداخته می شود، هم وجه اصلی و دشوار عکاس دغدغه مند است. خصوصا امروزه به واسطه دوربین ها و تکنولوژی موجود، بسترگرایی به طور خاص بر روی منش هنری تاثیرگذار است، در نتیجه کسانی که منش هنری دارند، بیشتر به اتفاقی توجه می کنند که در پشت دوربین در حال رخ دادن است و ایده ای که در حال اجرا است.»
شهرام احمدزاده در رابطه با ارائه عکس گفت: “مکان مناسب ارائه عکس های دغدغه مند، اینستاگرام نیست، بلکه معتبرترین شیوه ها برای ارائه این عکس ها، نمایشگاه و کتاب است. بسترهایی همچون اینستاگرام، بی شک از منش هنری عکس ها می کاهند.”
در ادامه از بهنام تاجمیر ریاحی دعوت شد تا مبحث Conflict در عکاسی را برای حضار مورد بررسی قرار دهد.
تاجمیر ریاحی ابتدا سوالی را با مضمون این که تفاوت حقیقت و واقعیت چیست، بیان کرد و سپس کانفلیکت در عکاسی را کشمکش میان سوژه های درون کادر معرفی کرد و این نزاع را حاکی از حقیقت و واقعیت هر عکس دانست.
در ادامه مجموعه های دغدغه مند دیگری از عکاسان مطرح جهانی برای حضار به نمایش گذاشته شد که در همه آنها، پایبندی به استناد اثر، حفظ شده بود، ولی در ادامه آثاری بررسی شد که لزوما استناد اثر در آنها اهمیتی نداشت، برای مثال آثار عکاسی چیدمان جف وال، سیندی شرمن، عکس های پرفورمنسی از مارینا آبراموویچ، نن گلدین، باربارا کروگر و مارتین پار.
در پایان جلسه، شهرام احمدزاده ترکمانی و بهنام تاجمیر ریاحی، پروژه عکاسی جمعی جدید کانون را معرفی کردند.
به عنوان مقدمه بر این معرفی، احمدزاده در رابطه با از بین رفتن هویت بصری شهرها و ادغام شدگی های فرهنگی و بصری سخن گفت و مثال هایی از این رخداد را در شهر اصفهان نام برد و در نهایت از اعضای کانون عکس دعوت کرد تا به پروژه جدید کانون عکس تحت نام «ثبت اصفهان» بپیوندند.